De Heurigen - hier drink je de jongste wijnen van en bij de wijnboer, begeleid met wat simpele lokale gerechten. In deze blog vertellen we je alles over dit fenomeen en geven we je 4 fijne adresjes in en rond het prachtige Wenen.
Heurigen? Wat is dat?
Eenvoudig en authentiek, dát is de Heuriger. Geen poeha, wel pure gezelligheid: je drinkt de wijnen van de boer zelf en eet daarbij regionale klassiekers. De sfeer is informeel, de prijzen vriendelijk en de bediening wordt vaak gedaan door de familie.
Het resultaat: een plek waar locals borrelen, wandelaars aanschuiven en wijnliefhebbers hun nieuwe favorieten ontdekken - en precies die mix maakt een Heurigen onweerstaanbaar.
Het woord Heurigen (spreek uit als: hoirieken) betekent twee dingen: de jonge wijn van het huidige jaar én het lokaal waar die wijn wordt geschonken, officieel heet dat lokaal een Buschenschank. In 1784 legaliseerde keizer Josef II het uitschenken van eigen wijn aan huis; daarmee is de Heurigenkultur geboren, een vaste waarde geworden in Oostenrijk en is zelfs UNESCO immaterieel erfgoed.
De gezellige "Hof" bij Mayer am Pfarrplatz
Een Heurigen (ook wel Heuriger genoemd) is daarmee geen standaard restaurant, maar een plek waar de wijnboer alleen zijn eigen wijnen schenkt, aangevuld met een kleine kaart vol regionale klassiekers. De sfeer is informeel, family-run, meestal met een gezellige tuin of prachtige binnenhof, maar vaak staan de tafels ook gewoon tussen de wijnranken. Zijn het lange tafels, dan schuif je gewoon aan waar plek is. Je bestelt meestal per glas maar per fles is ook niet ongebruikelijk. Kies van de kleine kaart een heerlijke Brettljause - een heerlijke Oostenrijkse borrelplank die perfect past bij de wijn. Klinkt eenvoudig? Klopt – en dat is ook precies de charme.
De prachtige Heurigen Bach-Hengel in Grinzing bij Wenen
Ausg’steckt ist: zo weet je of je welkom bent
Ausg’steckt (uitgestoken) is van oudsher hét signaal dat een heuriger open is. Traditioneel stak de wijnboer een tak met dennenstruiken (Föhrenbuschen, vandaar ook de naam Buschenschank) eraan uit bij de ingang om aan te kondigen dat het lokaal geopend was. Tegenwoordig zie je dit veel minder en staat bij de deur vaak gewoon een bord. Je kunt ook de Heurigenkalender online bekijken. Ausg’steckt? Dan is de heuriger open – vaak van de namiddag tot in de avond. In oogsttijd (aug–okt) zijn populaire adressen heel snel vol; reserveren loont.
Wat staat er op tafel?
De Heurigen is gebaseerd op het bekende motto "What grows together, goes together": je eet simpele gerechten van eigen of lokale productie en je drinkt de wijn die de wijnboer maakt - wijn van andere wijnmakers mag niet geserveerd worden. In het glas vind je voornamelijk jonge, meestal witte wijn: Grüner Veltliner (van licht & fris tot kruidig), Riesling (fris & mineraal), en vaak ook (Wiener) Gemischter Satz of Weißburgunder. Warme dag? Bestel een verfrissende G'spritzter (witte wijn + bruiswater). In de nazomer proef je Sturm: jonge, licht mousserende most – zoetig en verrassend lekker. Bij een Heurigen in de Steiermark drink je in november Junker.
De menukaart is meestal kort en seizoensgebonden, de producten vers en zelf geproduceerd of lokaal. Denk aan Brettljause (plank met ham, worst, kaas, augurk, mierikswortel, zuurdesembrood), Liptauer (paprika-roomkaas spread) of Backhendl (krokant gebakken kip). Vaak vind je ook een "Schweinsbraten" of wildgerechten op het menu. Sommige Heurigen zijn zelfs uitgegroeid tot volwaardige en luxe restaurants met een uitgebreidere kaart waar je uitstekend kunt eten.
Een authentieke "Brettljause"
De vibe: waarom iedereen de heurigen omarmt
Bij een echte Heurigen draait het om samen genieten, knus, vaak aan lange tafels. Je raakt aan de praat met de locals, krijgt tips voor wandelroutes of lokale wijnfeesten, en je proeft wijnen pal naast of in de wijngaarden waar ze groeien. Binnen wordt de sfeer vooral bepaald door met hout betimmerde muren, een tegelvloer en wat oude familiefoto’s; buiten door de knusse tuin, gezellige lampjes en het zachte geritsel van wijnbladeren.
Heurigen bezoeken? Onze tips
Ben je geïnteresseerd geraakt in het fenomeen Heurigen en wil je er op uit gaan, dan geven we je hier alvast een paar tips:
- Reserveren: Check vooraf altijd even de actuele Ausg’steckt-periodes. In weekenden en in de oogstperiode bij de bekende lokalen vooraf reserveren.
- Bestellen: soms aan tafel, vaak ook aan de toonbank; vraag bij binnenkomst gerust even hoe het werkt.
- Betalen: neem voldoende contant geld mee; lang niet overal is pin gangbaar.
Onze aanbevelingen voor 4 prachtige Heurigen - klein & groot
-
Hengl-Haselbrunner (Döbling) – klassieke Stadtheuriger met zelfbedieningsbuffet, schaduwrijke tuin en ouderwetse gezelligheid.
Website: https://www.hengl-haselbrunner.at/ -
Wieninger am Nußberg (Nußberg) – open-air Buschenschank tussen de wijnstokken met fenomenaal uitzicht over Wenen. Biodynamische wijnen, simpele “Schmankerln”, pure zomer. Te gekke plek.
Website: https://www.wieninger-am-nussberg.at -
Weinhandwerk (Bisamberg) – relaxte, natuurlijke vibe tussen de wijngaarden; picknickmanden en casual zitplekken wanneer ze open zijn.
Website: https://www.weinhandwerk.at - Mayer am Pfarrplatz (19e, Heiligenstadt) – traditie in een romantisch binnenhof met muziek en een uitgebreid buffet vol echte klassiekers. Prachtige plek om de Wiener Heurigenkultur te voelen. Website: https://pfarrplatz.at
Buiten Wenen vind je ook in de Bundesländer Niederösterreich, Burgenland en Steiermark een groot aantal Heurigen die zeer de moeite waard zijn!
Genieten van een goed glas wijn tussen de wijnranken met prachtig uitzicht op Wenen doe je bij Wieninger am Nußberg
Nog een tip: plan een wandeling
Kies een leuke route (bijv. Wenen + Nussberg), check of je favoriete adressen Ausg’steckt zijn, en plan 2–3 stops, gebruik OV (tram om nabij de Nußberg te komen) en ga te voet verder. Begin in de middag in Wenen en bereik Nußberg vroeg in de avond voor gouden uurtjes in de wijngaard.
Heuriger thuis? Zo creëer je de vibe
Geen zin of tijd om naar Wenen te gaan? Breng de heuriger-vibe naar je huis. Dek een tafel, gebruik een authentiek geblokt kleedje om het echt Oostenrijks te maken, maak een flinke Brettljause met ham, worst, kazen, groene pepers, augurk, mosterd of mierikswortel, wat groenten en goed (zuurdesem)brood en schenk 3 verschillende Oostenrijkse witte wijnen. Een kan water op tafel, wat lichte Oostenrijkse schlager muziek en je bent er al. Tip voor zonnige dagen: maak een G'spritzter-bar (lichte witte wijn + soda + citroenschijfje). Zo proef je Oostenrijkse gezelligheid thuis, zonder reis naar Wenen.
Zin om deze sfeer thuis te proeven? Hieronder vind je frisse Grüner Veltliner, minerale Riesling en vrolijke Gemischter Satz die naadloos passen bij de heuriger experience!
Kies jouw favorieten en zet de echte Oostenrijkse gezelligheid op tafel. Proost! 🍷
