Misschien heb je het al wel eens op het etiket van een Oostenrijkse fles wijn zien staan; het groen-witte keurmerk “Nachhaltig Austria”. In dit artikel vertellen we wat meer over dit keurmerk en wat het nou eigenlijk betekent voor de wijn, de wijnboer en voor jouw glas wijn.
Het woord “Nachhaltig” betekend in het Nederlands Duurzaam, en “Austria” is uiteraard Oostenrijk. Een Oostenrijkse wijnmaker die het zegel mag gebruiken is dus duurzaam gecertificeerd.
De Oostenrijkse wijnbouwvereniging heeft in 2015 een online tool ontwikkeld om te analyseren hoe duurzaam de binnenlandse wijnindustrie opereert. Alleen wijnbouwers die voldoen aan bepaalde normen met betrekking tot ecologische, economische en sociale factoren mogen hun druiven en wijnen voorzien van het Nachhaltig Austria keurmerk. Het keurmerk geeft wijnproducenten de mogelijkheid om hun duurzame bedrijfsvoering officieel te laten erkennen. Beoordeling door een onafhankelijk auditbedrijf vormt de basis van het toekenningsproces van het certificaat. Het auditbedrijf beoordeelt alle duurzaamheidsmaatregelen die getroffen zijn bij de productie van één jaargang. Van de verzorging van de druiven in de wijngaard tot de aankoop van de flessen; alle duurzaamheidsmaatregelen worden beoordeeld op ecologische, economische en sociale factoren.
Wanneer kan een producent gecertificeerd worden?
In totaal omvat de duurzaamheidsbeoordeling zo’n 360 maatregelen in 9 verschillende categorieen: kwaliteit, sociale factoren, economische factoren, klimaat, grondstoffen, energie, bodem, biodiversiteit en water. Pas als bij beoordeling van de negen categorieen er minimaal zeven groen zijn (en maximaal twee geel), wordt de producent goedgekeurd en mag deze het certificaat Nachhaltig Austria hanteren.
De criteria worden echter steeds weer aangescherpt. Het systeem zou hierdoor motiveren en verplichten om continu verbeteringen op het gebied van duurzaamheid door te voeren. Hierdoor kan het zijn dat een producent die momenteel wel op 7 criteria groen scoort het volgende jaar dat niet meer haalt omdat de criteria zijn aangescherpt en de producent zich niet heeft ontwikkeld.
Hoe en wanneer wordt een beoordeling uitgevoerd?
Een groep wetenschappers heeft alle maatregelen beoordeeld op een schaal van +10 tot -10, onderverdeeld in de negen duurzaamheidscategorieën. Elke gegevensinvoer bevat een pijl en een korte toelichting om de producent het effect van die specifieke maatregel op elke duurzaamheidscategorie te laten zien. Na het invoeren van de gegevens toont een radargrafiek met stoplichtsysteem de duurzaamheidsstatus van de producent. Voor elke duurzaamheidscategorie, b.v. klimaat, krijgt de producent drie verbetersuggesties om duurzamere productie te stimuleren.
Duurzaamheidsmaatregelen met bijzonder positieve beoordelingen zijn:
- Vermijden van insecticiden of onkruidverdelgers
- Verminderen van de uitstoot van broeikasgassen
- Bevorderen van de bodemvruchtbaarheid
- Aanleggen van gebieden met een hoge biodiversiteit, voorzien van insectenhotels en gebruik van stenen muren
- Verbeteren van de efficiëntie in het gebruik van energie en grondstoffen
- Inzetten op hernieuwbare energie en groene stroom
- Bewaken van sociale normen
- Duurzame bedrijfsvoering
Wijnproducenten die hun eigen producten verkopen, worden (slechts) om de drie jaar gecontroleerd op hun wijngoed, maar moeten wel elk jaar alle gegevens in de online tool invoeren (5% word tussentijds nogmaals gecontroleerd). Andere bedrijven, zoals wijnhandelaren en wijncoöperaties, worden wel jaarlijks gecontroleerd.
Wat betekent dit voor jouw glas wijn?
Zoals je kunt zien gaat het bij het certificeren dus meer om aanbevelingen dan om daadwerkelijke regels. Wellicht heb je nu de vraag of je met het kopen van een fles wijn met het Nachhaltig Austria certificaat nu echt een duurzaam product in handen hebt. We zouden deze vraag voorzichtig met “ja” kunnen beantwoorden. Verwar in dit geval duurzaam echter niet met biologisch. Een producent die draait op zonne-energie en CO2 neutraal is maar wel insecticiden in de wijngaard gebruikt, zou in theorie nog steeds het certificaat kunnen halen.
Het certificaat verteld je dus dat een producent duurzaam werkt volgens de vereisten van Nachhaltig Austria, maar niet precies op welk vlak en hoezeer deze zijn best doet, m.a.w. hoe hoog (of laag) hij eigenlijk scoort. Het zou transparanter en voor de consument duidelijker zijn als er enige verplichte vereisten aan de 9 categorieen van het certifcaat zouden hangen, zoals bijv. gebuik van groene stroom, maximale CO2 uitstoot per hectare en een verbod op gebruik van insecticiden.
Volgens de Oostenrijkse wijnbouwvereniging is het uiteindelijke doel van dit certificaat dat de wijnproductie milieuvriendelijker wordt, efficiënter gebruik maakt van natuurlijke hulpbronnen en verantwoordelijker wordt in termen van economische en sociale factoren.
Op zoek naar duurzame wijn? Ons aanbod vind je hier.
Meer informatie over het keurmerk vind je hier https://www.sustainableaustria.com/
